Uitkomsten gesprekken Eteck over tariefstijging Blaricummermeent

De gemeente is op de hoogte van de tariefverhogingen en betreurt de enorme prijsstijgingen. Landelijk is ook te zien dat de gestegen prijzen van energie en elektriciteit door energiebedrijven en exploitanten worden doorberekend aan de eindgebruiker (de klanten). 

De gemeente is ook geschrokken van de prijsstijgingen. We hebben contact gezocht met Eteck om de systematiek achter de prijsstijgingen te begrijpen. Eteck geeft aan dat de verhogingen voortkomen uit de ‘Concessieovereenkomst Energievoorziening De Blaricummermeent’ die in 2012 is afgesloten met de gemeente. In deze overeenkomst staan ook afspraken over de indexering. Deze indexering is ook door Eteck gebruikt bij de berekening van de nieuwe tarieven. Op basis van deze indexering gingen de tarieven voor de klanten in 2021 omlaag, maar in 2022 omhoog. Nu is voor 2023 te zien dat de tarieven sterk omhoog gaan. 

De indexering bestaat uit verschillende componenten. Eén component gaat over elektriciteitskosten en de overige componenten gaan over inflatie van goederen, personeelskosten, etc. 

Het component elektriciteitskosten heeft de grootste invloed op de prijsstijging, doordat de kosten voor het leveren van het lauwe water aan de huisinstallaties voor een zeer groot deel bestaat uit elektriciteitskosten voor bronpompen en circulatiepompen. Voor de indexatie van het tarief wordt daarom het gecontracteerde CPI elektriciteit gebruikt. Deze is met 161% gestegen (zie openbare CBS-cijfers).

Voor het jaar 2023 is de CPI 04510 Elektriciteit voor een groot gedeelte verantwoordelijk voor de 73% indexatie.

Tabel 1 Verloop van de overeengekomen indexatie van 2021-2023 voor het ‘Vastrecht tarief levering Bronenergie’.

Eteck realiseert zich dat dit een grote stijging is. De directie van Eteck geeft aan dat hun inkoopkosten voor elektriciteit voor Eteck zelfs met 180% zijn gestegen. Maar Eteck moet zich aan de afgesproken index berekening houden. Eteck koopt eens per jaar de energie vooraf in om speculatie op de grondstoffenmarkt te voorkomen. 

De indexatie is bedoeld om te zorgen dat Eteck de openbare, controleerbare cijfers uit de Nederlandse markt moet volgen. Het is dus niet zo dat Eteck zomaar haar eigen kostenstijgingen mag doorberekenen.

Het WKO-systeem en het warmtenet bestaan uit verschillende pompen en andere apparatuur die ervoor zorgen dat het lauwe water van de bron rond wordt gepompt en door de wijk wordt gecirculeerd. Deze pompen maken gebruik van elektriciteit. Dit koopt Eteck jaarlijks in.

Voor de verwarming van uw woning en het opwarmen van uw warmtapwater maakt uw warmtepomp gebruik van lauw water (van Eteck) en elektriciteit (van uw eigen elektriciteitsleverancier). Dat lauwe water wordt geleverd via het WKO-systeem van Eteck dat aangesloten is op het distributienet in uw wijk. In dit systeem en het distributienet bevinden zich pompen en ondersteunende regeltechniek. Daarvoor is elektriciteit nodig. In het vastrecht dat Eteck bij u in rekening brengt, betaalt u onder andere voor de elektriciteit die Eteck inkoopt om het lauwe water aan uw woning te kunnen leveren. Dit staat dus los van de elektriciteit die u zelf gebruikt voor uw warmtepomp.

Energiebedrijven kopen hun energie in op verschillende manieren: vast, variabel of in een mix. Eteck hanteert een vaste inkoopstrategie. Dat betekent dat Eteck zijn energie voor een heel jaar inkoopt. Aan het eind van 2022 worden de prijzen voor 2023 vastgesteld op basis van de gecontracteerde indexatie. Als blijkt dat de marktprijzen voor elektriciteit eind dit jaar zijn afgenomen, dan zal dat inderdaad te zien zijn in de indexatie die gebruikt wordt voor de nieuwe tarieven van 2024.

De gemeente heeft een toezichthoudende rol. Het betekent dat de gemeente kijkt of Eteck zich aan de afspraken houdt die in de concessieovereenkomst staan. Zo monitort de gemeente jaarlijks de werking van het warmtenet en heeft hierover overleg met Eteck. Ook is er overleg bij calamiteiten en incidenten. Bijvoorbeeld als het systeem niet goed werkt of als er bij de gemeente veel vragen binnenkomen. Zoals nu, over de hoge prijsstijgingen.

De gemeente constateert dat Eteck zich voor wat betreft deze tariefstijging aan de contractuele afspraken heeft gehouden. Als Eteck zich niet aan contracten of regels houdt, dan zal de gemeente als toezichthouder met Eteck in gesprek gaan. 

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft ook regels gemaakt over kostenstijgingen. De regels geven de mogelijkheid aan leveranciers om sterke kostenstijgingen aan consumenten door te berekenen, maar de regels zijn er ook om te voorkomen dat er onterechte winsten worden geboekt. Warmteleveranciers worden standaard tweejaarlijks getoetst door de Autoriteit Consument & Markt op het gemaakte rendement. Eteck zit onder die rendementstoets. De directie van Eteck heeft de gemeente laten weten dat ze deze regels volgen en de toetsing, net als eerdere jaren, met vertrouwen tegemoet zien. 

Eteck heeft toegezegd om nogmaals een beoordeling te doen op de impact van de doorgevoerde tariefsverhoging. Wij verwachten dat zij hier op korte termijn op terug zullen komen. Zowel naar de gemeente als naar de klanten rechtstreeks.

BVO is een bepaalde meet-methodiek, die nationaal genormeerd is volgens NEN2580. Deze meting gaat uit van de buitenafmetingen van een gebouw. Omdat er met een verdeelsleutel wordt gewerkt, wordt overal in een project dezelfde definitie gebruikt. Hiermee is er een praktisch werkbare en controleerbare algemene basis om de kosten over de woningen te verdelen.

Bij nieuwbouwprojecten zoals de Blaricummermeent is de ervaring van Eteck, ook in andere plaatsen, dat de gebruikte ‘BVO-cijfers’ zelden fouten bevatten. Daar waar toch mogelijke afwijkingen werden onderzocht, resulteerde dit in een gelijk of hoger BVO. 

Aangezien fouten niet geheel zijn uit te sluiten, heeft Eteck de volgende regeling:

• Als uit een NEN2580-meting door gecertificeerd bedrijf in opdracht van een klant blijkt dat diens woning in een te hoge categorie is geplaatst, dan zal Eteck dit met terugwerkende kracht compenseren en ook de kosten voor de meting vergoeden. 
• Indien uit zo’n meting blijkt dat de klant in een hogere categorie behoort dan zal Eteck dit verschil met terugwerkende kracht bij de klant in rekening brengen, en de kosten voor de meting niet vergoeden.
• Mocht een klant vragen hebben over zijn BVO-berekening dan kan met Eteck contact worden opgenomen.

De gemeente heeft van een flink aantal klanten begrepen dat er behoefte is om beter te begrijpen hoe het energiesysteem werkt, zeker vanwege de recente prijsstijging. Ook is er op het gebied van communicatie (zoals tijdig informatie verstrekken) ruimte voor verbetering. De gemeente neemt deze signalen mee in de overleggen met Eteck. Eteck heeft aangegeven binnenkort meer informatie te delen over de werking van het energiesysteem. 

Dat zou het geval zijn als Eteck de eigen kosten mocht doorberekenen. Eteck moet zich houden aan de regels van concessieovereenkomst en de indexering. Hierdoor wordt de leverancier gedwongen de Nederlandse openbare marktcijfers als indexeringsnorm te hebben, en niet de gegevens van de eigen organisatie.  

Om deze vergelijking te maken, moeten de elektriciteitskosten van de warmtepomp in het eigen huis opgeteld worden bij de kosten van Eteck. Vervolgens moet dat vergeleken worden met de gas- en elektriciteitsrekeningen van een ‘gewoon’ warmtesysteem met koelinstallatie. De eerste indruk is dat gemiddelde huishoudens elders vergelijkbare of (flink) hogere kosten maken.   

Zo zijn er in de gemeente situaties bekend waar in de grotere BVO-categorieën ook goed geïsoleerde A-label huizen vele malen meer betalen per maand dan een woning uit de Blaricummermeent, ondanks de prijsverhoging van Eteck. Bij kleinere BVO’s zijn vooral oudere huizen en huizen zonder zonnepanelen ook aanzienlijk slechter af. Dit is gebaseerd op de waarnemingen van de gemeente tot nu toe, aan een meer complete vergelijking wordt gewerkt. 

Het lijkt er dus op dat inwoners van de Blaricummermeent in het algemeen in een betere positie verkeren dan inwoners zonder zo’n warmtenet. 

Bij Eteck kunt u terecht met uw vragen. Via contactnummer: 085 - 0218 000.